Anderhalvelijnszorg goed alternatief voor ziekenhuiszorg

Limburgse proef leidt tot dalende zorgkosten en kortere wachttijd

De Zuid-Limburgse aanpak met anderhalvelijnszorg is succesvol, dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Maastricht. De onderzoekers zien door de introductie van deze nieuwe zorgvorm aanzienlijk lagere zorgkosten per patiënt, kortere wachttijden en daarnaast een toename van de tevredenheid bij patiënten zonder nadelige gevolgen voor de gezondheid.

16 juli 2019


De Zuid-Limburgse proef is daarmee volgens CZ een mooi voorbeeld voor andere regio’s in het land.

In de Zuid-Limburgse proeftuin ‘MijnZorg’ wordt door een brede coalitie van zorgverleners, burgervertegenwoordigers en zorgverzekeraar CZ samengewerkt om de zorg slimmer te organiseren. Onderdeel van deze regionale proeftuin is de anderhalvelijnszorg in PlusPunt Medisch Centrum.

Sneller zorg op de juiste plek

In deze nieuwe vorm van zorg, die vijf jaar geleden is geïntroduceerd, werken huisartsen en medisch specialisten nauw samen in een speciaal centrum. Het doel is dat patiënten sneller de juiste zorg op de juiste plek krijgen en daarvoor hoeven zij in veel gevallen niet naar het ziekenhuis te reizen. Patiënten worden op afspraak in het anderhalvelijnscentrum gezien door de medisch specialist die een behandeladvies geeft aan de huisarts. De huisarts houdt daarbij zelf de regie over de behandeling. Onnodige doorverwijzingen naar het ziekenhuis kunnen op deze manier voorkomen worden.

80% doorverwijzingen niet nodig

De onderzoekers van de Universiteit van Maastricht hebben vastgesteld dat deze aanpak werkt. Na een afspraak in het anderhalvelijnscentrum blijkt dat voor tachtig procent van de patiënten de zorgvraag beantwoord was of verdere behandeling door de huisarts de beste oplossing is. Slechts één op de vijf patiënten werd na het consult doorverwezen naar het ziekenhuis. Naast kortere wachttijden en hogere patiënttevredenheid zorgt dit voor een aanzienlijke daling van de zorgkosten ten opzichte van de patiënten die rechtstreeks naar het ziekenhuis werden verwezen.

Alternatief voor ziekenhuis

Gemiddeld lagere kosten voor patiënten is één van de voordelen op patiëntniveau. Maar op regio niveau is op dit moment nog niet zichtbaar dat met de komst van anderhalvelijnscentra minder patiënten op de poli van het ziekenhuis gezien worden. Met de uitkomsten van het onderzoek gaan de betrokken partijen de komende periode aan tafel om te bespreken op welke manier de zorg nog slimmer kan worden georganiseerd. Investeren in anderhalvelijnscentra moet uiteindelijk ook gaan leiden tot een afname van de zorg in het ziekenhuis. Er kan volgens CZ alleen gesproken worden over een volwaardig alternatief als er ook sprake is van krimp van het ziekenhuis en daarmee lagere kosten op regionaal niveau.

Sterk voorbeeld

De zorgkosten in Nederland laten een stijgende trend zien. Maar de Zuid-Limburgse regio staat voor een onevenredig grote uitdaging. Door onder meer dubbele vergrijzing, een slechte gezondheidsstatus en veel sociale en psychische problematiek zijn de zorgkosten in Zuid-Limburg veel hoger dan gemiddeld in Nederland. Het is juist deze uitdaging die de betrokken partijen dwingt tot een hoger ambitieniveau bij het vinden van creatieve oplossingen. Met het succes van de proef met anderhalvelijnszorg laat de Zuid-Limburgse regio zien dat het een voorbeeld is voor andere regio’s.