CZ: betere samenwerking nodig voor zelfstandig wonende ouderen
De druk op de Spoedeisende Eerste Hulp in ziekenhuizen neemt toe doordat ouderen langer zelfstandig thuis wonen. Over 5 jaar wil CZ in al haar regio’s geregeld hebben dat kwetsbare ouderen tijdig in beeld zijn, dat alle partijen die kunnen helpen bij het veilig thuis wonen met elkaar zijn verbonden en dat door preventieve maatregelen crisisopnames worden voorkomen.
Hiervoor is een systematiek (zie afbeelding) ontwikkeld op basis van inbreng van Zorgbelang en aanbieders uit de eerste en tweede lijn. De komende 5 jaar gaat er op het vlak van ouderenzorg flink wat gebeuren in de CZ-regio’s. Wim van der Meeren, bestuursvoorzitter CZ: “Wij willen in onze regio’s ouderen die thuis willen blijven wonen zo optimaal mogelijk ondersteunen. Het doel is het voorkomen van een crisissituatie waarbij de oudere zijn huis moet verlaten door bijvoorbeeld een opname op de spoedeisende hulp, een eerstelijns verblijf of een GGZ opname. Zo’n gebeurtenis kan het soms kwetsbare evenwicht dat er thuis is onherstelbaar verstoren en een terugkeer onmogelijk maken.”
Anticiperen op de toekomst
Om dit te bereiken is het van belang dat de huisarts, de praktijkondersteuner, de welzijnswerker of de wijkverpleegkundige de oudere goed kent en dat zij met elkaar in gesprek gaan. Ook als er nog geen zorg nodig is hebben zij al een belangrijke preventieve rol; door tijdig het gesprek aan te gaan met de oudere. Op welke manier wil deze thuis blijven wonen? Is er een mantelzorger? En kan die het nog aan? Hoe kan er al geanticipeerd worden op de toekomst waarin misschien extra zaken nodig zijn om thuis te kunnen blijven wonen? En wat als thuis wonen echt niet meer kan? Partijen rondom de ouderen stemmen af wie welke zorg en ondersteuning verleent. Informatie over de oudere delen zij, zodat die altijd actueel is en de oudere niet hetzelfde verhaal steeds opnieuw hoeft te vertellen.
Van der Meeren: “In die zaken zit echt de winst voor de ouderen. Als zorgverzekeraar voelen wij de verantwoordelijkheid dit goed in te vullen. Dat kan alleen door verder te kijken dan de Zorgverzekeringswet. Alle partijen die van invloed zijn op veilig thuis blijven wonen moeten met elkaar verbonden worden. CZ zoekt hiervoor in iedere regio een kartrekker die zorgt dat dit gebeurt.”
De rol van een zorgverzekeraar ligt vooral bij de inkoop van zorg. Maar het gaat daarbij al langer over veel meer dan sec huisartsenzorg, wijkverpleging of zorg in het ziekenhuis. Van der Meeren: “Preventie is steeds meer van belang. CZ koopt dus ook cursussen valpreventie in, er zijn gesprekken mogelijk met de apotheker over veilig gebruik van meerdere medicijnen tegelijk, er zijn hulpmiddelen beschikbaar die helpen bij zelfstandig wonen en we sturen in onze inkoop op wijkgerichte preventie en advanced care planning, het tijdig in beeld brengen van wensen en voorkeuren met betrekking tot zorg en leven.”
Voorbeelden in de regio
In de regio’s Haaglanden, Zeeuws-Vlaanderen, Breda/ Etten-Leur, Bergen op Zoom, Roosendaal, Nijmegen en Zuid-Limburg wordt de betere samenwerking tussen de partijen op verschillende manieren al tot stand gebracht. Zo is er in Breda een oplossing bedacht die voorkomt dat kwetsbare ouderen onnodig in het ziekenhuis worden opgenomen. Dit ‘voorportaal’ voor de spoedeisende hulp pleegt triage en kan kijken hoe de zorg het beste kan worden geleverd.
In Etten-Leur zijn er afspraken gemaakt die ervoor moeten zorgen dat kwetsbare ouderen sneller in beeld zijn. Ook zijn daar tijdelijke opnamekamers voor als het thuis even niet meer gaat. In Nijmegen zijn er observatiebedden waar de oudere terecht kan zodat goed kan worden gekeken op welke plek hij verder geholpen kan worden. In Limburg wordt gewerkt aan bredere samenwerking en is het voor de professionals gemakkelijker gemaakt om zorg op maat te leveren en tijdig in te zetten op preventie. In Zeeuws-Vlaanderen is er onder andere een tijdelijke opvang voor ouderen die even niet thuis kunnen wonen (de Seniorenkliniek). In Zoetermeer is ook al breed overleg specifiek over het faciliteren van ouderen die thuis wonen.
Lees meer hierover in onze visie op ouderenzorg
Afbeelding: grafische voorstelling van de CZ visie op ouderenzorg