De huisartsenpraktijk van de toekomst staat in Zuid-Limburg

6 oktober 2020

De nieuwe aanpak maakt gebruik van digitale mogelijkheden om zorg te verlenen en biedt de huisarts korte lijntjes met de specialist in het ziekenhuis. Het belangrijkste is dat de huisartsen binnen deze samenwerking blijvend van elkaar willen leren. Door naar elkaars resultaten te kijken ontstaat een proces waarin huisartsen samen continu de zorg blijven verbeteren. Patiënten krijgen sneller de juiste zorg door de nieuwe werkwijze, die onder de titel PlusPraktijken is ontwikkeld door de zorggroep Huisartsen Oostelijk Zuid-Limburg in samenwerking met CZ. Veel onnodige verwijzingen naar het ziekenhuis worden voorkomen en dat scheelt de regio miljoenen aan zorgkosten.

Zuid-Limburg is de minst gezonde regio van Nederland: er wordt meer zorg gevraagd en geboden dan in de rest van Nederland. Ook de zorgkosten in de regio blijven na correctie van bevolkingssamenstelling onverklaarbaar hoog, er wordt jaarlijks 88 miljoen euro extra uitgeven. De regio kent een sterke vergrijzing en een lagere levensverwachting dan in de rest van Nederland.

De 14 betrokken huisartsenpraktijken, Zorggroep HOZL en zorgverzekeraar CZ erkennen allemaal hun eigen verantwoordelijkheid, maar ook dat die de grenzen van de eigen organisatie overstijgt. Een trendbreuk is alleen mogelijk binnen het grotere verband van de Mijnstreekcoalitie. Daarom startten zij vijf jaar geleden gezamenlijk het project PlusPraktijken.

Uit een tussentijdse rapportage van de Universiteit Maastricht blijkt de resultaten veelbelovend zijn: er worden significant minder mensen doorverwezen naar het ziekenhuis, waardoor duurdere zorg voorkomen wordt.

CZ-manager regioregie Wiro Gruisen onderstreept de belangrijke positie van de huisartsen in de regionale aanpak. “Gezamenlijk willen we de gezondheidsverschillen tussen mensen verkleinen en de zorg betaalbaar houden. Deze huisartsen hebben het lef gehad om hierin hun eigen verantwoordelijkheid te nemen, door transparant te zijn naar elkaar. Ze hebben de ramen en deuren voor elkaar open gezet. Bijvoorbeeld door speeddates tussen huisartsen met veel en weinig verwijzingen. Ze zijn op zoek gegaan naar verklaringen. Dat is niet makkelijk, maar deze huisartsen laten zo zien dat dit de weg is naar betere zorg tegen lagere kosten.” Naast het activeren van het zelflerend vermogen hebben de aangesloten huisartsen ook een andere kijk op de patiënt en zijn gezondheidsprobleem ontwikkeld. Er wordt verder gekeken dan de klacht, soms is de oorzaak helemaal niet medisch. Dan zet de huisarts de patiënt op het juiste spoor naar bijvoorbeeld welzijnswerk of lotgenotencontact. Ook is geïnvesteerd in digitale vormen van zorgverlening en in korte lijntjes met de specialisten van het ziekenhuis. Daardoor kan er makkelijk met hen worden overlegd voordat er besloten wordt om de patiënt te verwijzen naar het ziekenhuis. Op deze manier wordt niet alleen minder doorverwezen en worden zorgkosten voorkomen, de zorg wordt zo ook beter afgestemd op de behoeften én de mogelijkheden van de patiënt.

De resultaten zijn veelbelovend en de potentie is enorm. Gruisen: “Als je de resultaten van deze samenwerking zou doorvertalen naar andere regio’s, dan is de potentie enorm. Bij de PlusPraktijken ging het om 7% minder verwijzingen vergeleken met andere praktijken. Als andere huisartsen de nieuwe werkwijze ook omarmen, kunnen we nog meer onnodige verwijzingen naar het ziekenhuis voorkomen. Dat zou miljoenen aan onnodige zorgkosten schelen.” Maar opschaling gaat niet vanzelf, weet Gruisen. “CZ wil verder kijken dan de klassieke rol van inkoper. Door de intensieve samenwerking van onze zorginkopers met de zorggroep en de betrokken huisartsen gecombineerd met de actieve betrokkenheid van andere partners in de regio, kun je echt impact maken.”

Binnen de regionale Zuid-Limburgse samenwerking speelt de noodzakelijk ondersteuning aan de huisartsen door HOZL een belangrijke rol. Bijvoorbeeld door het bieden van hulp aan de ondernemende huisartsen bij het implementeren van slimme IT-oplossingen en bij het maken van afspraken met ketenpartners op regionaal niveau. HuisarstenOZL-directeur Esther van Engelshoven ziet dat de kwaliteit van de zorg hiermee gediend is. “De huisarts moet zich vooral blijven concentreren op de medische problematiek, maar kan vanuit zijn holistische aanpak de patiënt bij andere vragen direct naar de goede plek verwijzen. Korte lijnen en goede samenwerkingsafspraken met de andere zorgaanbieders in de wijk en het sociale domein zijn hierbij cruciaal.”