Opvallende versnelling in genezing complexe wond door andere werkwijze

1 februari 2018

Vanaf het ontstaan van de wond tot aan genezing kan het proces door deze andere werkwijze met gemiddeld 20 weken worden verkort. Deze opvallende verbetering blijkt uit een pilot van CZ met een aantal thuiszorgorganisaties en zorgpartners in het Zuiden van Nederland.

Uit de meest recente cijfers van CZ (2016) blijkt dat er in Nederland jaarlijks zo’n 400.000 mensen zijn die wondzorg krijgen in de thuissituatie, waarbij de wond slecht of zelfs niet geneest. Wim van der Meeren, bestuursvoorzitter CZ: “Dat zijn complexe wonden, waar mensen maanden tot meer dan een jaar mee kunnen zitten. En neem zitten dan maar heel letterlijk, want zo’n wond beperkt je gigantisch in je mogelijkheden.” Er is in Nederland weinig aandacht geweest voor wondzorg, stelt Van der Meeren. “Het behandelen en verzorgen van wonden maakt slechts beperkt onderdeel uit van de opleiding van huisartsen, specialisten en verpleegkundigen. Terwijl door een andere werkwijze veel wonden met goede, gespecialiseerde zorg in afzienbare tijd kunnen worden gesloten".

CZ is in januari 2016 met een flink aantal thuiszorgorganisaties en andere zorgpartners* in Brabant, Zeeland, Limburg, Zuid-Hollandse eilanden en de Drechtsteden gestart met een andere manier van wondzorg leveren. Via een stepped care model worden mensen die met een complexe wond bij de huisarts of de thuiszorg komen doorverwezen naar een wondregisseur. Deze regisseur is in dienst van de thuiszorgorganisatie of werkzaam in een expertisecentrum wondzorg. Het is een HBO verpleegkundige met specialisatie wondzorg/wondconsulent of een verpleegkundig specialist met specialisatie wondzorg. Op basis van zijn expertise bepaalt de wondregisseur samen met de huisarts (of een andere hoofdbehandelaar) het behandelplan voor de betreffende patiënt.

In de pilot was het vergroten van specifieke wondkennis een belangrijk onderdeel. Een groot aantal wijkverpleegkundigen is specialistisch opgeleid tot wondverpleegkundige/wondconsulent of bijgeschoold op het gebied van wondbehandeling. Ditzelfde is gebeurd voor de doorverwijzers, zoals huisartsen, en de verpleegkundigen en verzorgenden in de wijk die belast zijn met de dagelijkse verzorging van patiënten. Deze groep heeft een belangrijke signalerende functie. Snelle signalering van een complexe wond is net zo cruciaal als de goede verzorging. Er valt juist ook winst te behalen op de tijd die zit tussen het ontstaan van de wond en het moment dat iemand adequaat wordt behandeld door de juiste deskundige op het juiste moment binnen de hele zorgketen.

Het door de wondregisseur uitgestippelde behandelplan voor een specifieke patiënt wordt bijgehouden in een zorgdossier. Dit kan in het eigen systeem zijn of bijvoorbeeld in de door BBeterzorg nieuw ontwikkelde wondmonitor: de WoundMonitor® Light. De vorderingen van het genezingsproces worden hierin vergeleken met bestaande protocollen en verwachtingen. Er is registratie mogelijk in woord en beeld (foto’s van de wond) zodat de wondregisseur digitaal kennis kan nemen van het herstel en indien nodig het behandelplan kan bijstellen of doorverwijzen naar een medisch specialist.

De wondregisseurs hebben het kennisniveau in hun eigen organisatie en bij huisartsen verhoogd. Samen met huisartsen en specialisten worden er protocollen afgesproken, wordt het doorverwijzen afgebakend en het assortiment verbandmiddelen bepaald. Deze werkwijze leidt tot snellere genezing en een overall verbetering van de wondzorg door thuiszorgorganisaties.

Naast een opvallende verbetering van het welzijn van patiënten (en hun mantelzorgers) met een complexe wond heeft de snellere sluitingstijd ook tot gevolg dat er in deze pilot per patiënt ongeveer 700 euro minder is uitgegeven aan wondverzorging (materiaal en zorg). CZ verwacht dat ook het aantal verwijzingen naar ziekenhuizen zal verminderen. CZ heeft de ervaringen die zijn opgedaan in de pilots verwerkt in de zorginkoop voor 2018.

Deelnemers aan de pilot:

• BBeterzorg, MeanderGroep Zuid-Limburg,
• Kenniscentrum Wondbehandeling, De Zorggroep Wijkverpleging,
• Wondzorg Zeeland, (Iriz Thuiszorg, Cleijenborch, Cederhof, Eilandzorg),
• Expertisecentrum Wondzorg Oosterhout, De Riethorst Stromenland, Thebe Wijkverpleging,
• ZuidZorg,
• Mediq CombiCare en haar partners Stichting KOEL en de thuiszorg organisaties Careyn, MOB/Internos, Aafje thuiszorg Huizen en Hotels en CuraMare, het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis, het Albert Schweitzer Ziekenhuis en Zorggroep Haringvliet.