Wettelijke verlofregelingen bij mantelzorg

Datum: 4 juli 2019 - Leestijd: 8 minuten

Zorgverlof is een recht voor werknemers die zorgen voor een zieke dierbare, bijvoorbeeld een kind, partner of ouder. Maar ook broers, zussen, huisgenoten, buren en bekenden. Het gaat om mensen met wie de mantelzorger een persoonlijke band heeft.

Mantelzorg kan de balans tussen werk en privé verstoren. Zeker als het gaat om langdurige en intensieve mantelzorg. Zorgverlof kan dan uitkomst bieden, zeker als de werknemer de enige is die voor de naaste kan zorgen. Of als de naaste levensbedreigend ziek is.

Er zijn twee soorten zorgverlof, kortdurend en langdurig.

1. Kortdurend zorgverlof

• Wanneer
  Dit verlof geldt als een naaste van uw werknemer plotseling ziek wordt, maar het niet om langdurige zorg gaat. Het verlof kan alleen worden opgenomen als de werknemer de enige is die deze zorg kan verlenen.

• Duur
  Het aantal uren zorgverlof per 12 maanden is maximaal 2 keer het aantal werkuren per week. Werknemers kunnen dit meerdere keren per jaar opnemen.

• Verplicht
  Werkgevers zijn verplicht het zorgverlof te geven. Weigeren mag alleen als uw organisatie door het verlof in ernstige problemen komt.

• Loon
  Werkgevers moeten ten minste 70% van het loon doorbetalen, tenzij in de CAO anders is bepaald.

Rekenvoorbeeld kortdurend zorgverlof:
Stel een medewerker werkt 20 uur per week. Op jaarbasis komt dit neer op zo’n 960 uur. Op basis van het kortdurend zorgverlof mag de werknemer op jaarbasis 40 uur (20 uur x factor 2) opnemen tegen de in de CAO beschreven loonconsequentie. In de meeste gevallen is dit 70%, tenzij in de CAO iets anders is bepaald.

2. Langdurig zorgverlof

• Wanneer
  Dit verlof geldt als een naaste van uw werknemer langdurig of levensbedreigend ziek is.

• Duur
  Per 12 maanden maximaal 6 keer het aantal uren dat een werknemer per week werkt.

• Verplicht
  Werkgevers zijn verplicht het zorgverlof te geven. Weigeren mag alleen als uw organisatie door het verlof in ernstige problemen komt. U mag niet oordelen over de vorm van hulp die de werknemer biedt of de noodzaak van de hulp aan de zieke.

• Loon
  Werkgevers hoeven de uren van het verlof niet door te betalen. De werknemer blijft wel vakantiedagen opbouwen.

Rekenvoorbeeld langdurig zorgverlof:
Stel dezelfde medewerker die 20 uur werkt per week wil langdurige zorgverlof opnemen. Op basis van de regels van het langdurig zorgverlof kan de werknemer op jaarbasis 120 uur (20 uur x factor 6) opnemen. Afhankelijk van hoe de werknemer deze inzet, kan het hier om maximaal 6 weken gaan. Deze uren hoeven bij langdurig zorgverlof niet uitbetaald te worden. De werknemer blijft wel vakantiedagen opbouwen over deze uren.

• Leg de afspraken goed vast
  Leg de afspraken over mantelzorg goed vast. Zo voorkomt u misverstanden over en weer.

• Afwijkende afspraken maken mag
  Werkgevers mogen andere afspraken maken met werknemers, bijvoorbeeld via een CAO of ondernemingsraad.

Uw werknemer vraagt het langdurend zorgverlof schriftelijk aan. Dat moet minstens 2 weken voordat het verlof ingaat. U heeft daarna 1 week om te reageren. U mag vragen om een verklaring waaruit blijkt dat het zorgverlof nodig is, bijvoorbeeld een doktersverklaring.

In de regel vragen werknemers maar zelden zorgverlof aan. Zo blijkt uit cijfers van het Expertisecentrum Mantelzorg dat in 2015 slechts 5% onbetaald verlof opnam en 7% betaald verlof. Een mogelijke verklaring is dat deze mogelijkheid voor een groot deel van de werknemers onbekend is.

Daarnaast is het financiële aspect (minder loon) voor velen een struikelblok, aangezien de lasten onverminderd door blijven lopen. Zorgverlof is dus niet voor iedereen een oplossing. Daarom zijn er naast zorgverlof nog andere oplossingen. Een goed beleid helpt hierbij, evenals onze toolkit.

Zorgverlof is dus niet voor iedereen een oplossing. Maar er zijn nog andere manieren om werkende mantelzorgers te ontlasten, zoals andere werktijden, meer thuiswerken of het opsparen van overuren. Een goed beleid helpt daarbij.