Datum: 12 juli 2019 - Leestijd: 3 minuten
Hoe de 5 A’s de barometer van werkgeluk beïnvloeden
Herinnert u zich the 90’s nog? Dat waren nog eens tijden. Internet en mobiele telefonie gaven de wereldeconomie een enorme opkikker. Aan de aandelenkoersen leek geen einde te komen. Verder eiste de gekkekoeienziekte slachtoffers en diende zich door toedoen van de digitalisering een nieuwe volksziekte aan: de muisarm.
Toch ga ik het niet over deze smeuïge items hebben. Dit verhaal gaat over vijf belangrijke elementen voor werkgeluk. Eind jaren negentig werd ik arboverpleegkundige bij een arbodienst en maakte ik voor het eerst kennis met de 5 A’s.
- Arbeidsomstandigheden
- Arbeidsinhoud
- Arbeidsorganisatie
- Arbeidsverhoudingen
- Arbeidsvoorwaarden
Met elkaar vormen de A’s de welzijnsbarometer van een werkend mens. Wanneer iemand over alle A’s tevreden is, zit het wel snor met zijn welzijn, werd me gezegd. Ik ben de 5 A’s nooit meer vergeten.
Energie en betrokkenheid
Tegenwoordig praten we veelvuldig over onderwerpen als burn-out, werkgeluk en bevlogenheid. Vrijwel alle HR-professionals zijn bekend met het Spiraalmodel van Hoedeman en het Stecr-kwadrant. Die komen er plat gezegd op neer dat je bevlogen bent als je hoog in je energie zit en betrokken bent bij je werk, en dat je dichtbij een burn-out bent als je laag in je energie zit en een lage betrokkenheid hebt.
Dat is een waardevol besef. Maar dan moet je wel weten waar medewerkers energie van krijgen en waarom ze zich al dan niet betrokken voelen. De 5 A’s geven antwoord op deze vragen. Zij bepalen de context. Neem het onderwerp arbeidsverhoudingen. Je kan je werk inhoudelijk helemaal geweldig vinden, maar wanneer je een hork van een leidinggevende hebt, kan je toch behoorlijk gestrest raken. Het omgekeerde is ook mogelijk. Het werk is misschien zozo, maar leuke collega’s en een leidinggevende die je waardeert, kunnen ervoor zorgen dat het elke dag weer een feest is om naar het werk te gaan.
Om deze A goed in te kunnen vullen, moet je veelvuldig praten met mensen. Houd de vinger aan de pols. Werknemers noemen werksfeer het op één na grootste arbeidsrisico. Dat doen ze niet voor niets. Als sociale cohesie op het werk ontbreekt neemt de kans op uitval toe.
Bij een goede invulling schiet de wijzer op de barometer van werkgeluk naar ‘zonnig’
Van de 5 A’s is arbeidsorganisatie voor veel HR-professionals de grote onbekende. Deze A staat, zeg maar, voor de visie van een bedrijf. Visie geeft richting aan verbondenheid. Medewerkers willen weten waarom ze doen wat ze doen en waarvoor ze zich het schompes werken. Wanneer ze zich niet kunnen identificeren met het bedrijfsbeleid of met de producten of diensten die worden geleverd, neemt hun betrokkenheid af. En dat wil je niet als werkgever. Want betrokken, bevlogen medewerkers zijn productief en verzuimen het minst.
Nu krapte heerst op de arbeidsmarkt en bedrijven medewerkers moeten zien te binden en boeien, zijn de 5 A’s actueler dan ooit. Bij een goede invulling schiet de wijzer op de barometer van werkgeluk naar ‘zonnig’. De lessen die ik in de jaren negentig leerde zijn zo gek nog niet. Van de gekkekoeienziekte heb ik trouwens nooit meer iets gehoord. U?