Zo wordt leefstijl bespreekbaar op de werkvloer

Datum: 20 januari 2020 - Leestijd: 5 minuten

Gezondheid gaat zowel de werkgever als de medewerker aan. Beiden dragen hun eigen verantwoordelijkheid. Waarom zou je het er dan niet samen over hebben? Op basis van talloze gesprekken kan ik concluderen dat de meeste leidinggevenden het best ingewikkeld vinden om met hun medewerkers over leefstijl te praten. Ze zijn bang dat het onnatuurlijk is, te geforceerd. Veel leidinggevenden weten zich ook geen raad met eventuele reacties van medewerkers. Hoe zou je daar opvolging aan moeten geven?

U kunt leidinggevenden de handvatten aanreiken waarmee ze wél het gesprek aangaan en leefstijl bespreekbaar maken. Leidinggevenden die het aandurven doen er goed aan om zichzelf eerst drie vragen te stellen.

• Wil ik? (Ben ik gemotiveerd genoeg?)
• Kan ik? (Heb ik de vaardigheden om een goed gesprek te voeren?)
• Houd ik het vol? (Heb ik tijd en gelegenheid om er ook echt invulling aan te geven?)

Verder is het van belang om te weten hoe het bedrijf erin staat. Wat is de visie van de organisatie op gezondheid? Waar staat het bedrijf nu, waar wil ze over vijf jaar staan? Is gezondheid een integraal onderdeel van het beleid? Over al deze aspecten zal HR de leidinggevenden moeten informeren. Vanuit een visie is het makkelijker om het gesprek aan te gaan. Een bedrijf mag van zijn medewerkers verlangen gezond en productief te zijn. En medewerkers mogen verwachten dat het bedrijf de randvoorwaarden schept. Een leidinggevende kan zijn medewerkers dus vragen wat zij nodig hebben om zich goed te voelen en productief te zijn.

Laten we de proef op de som nemen.

Stel, een collega met overgewicht prakt al maanden dagelijks twee kroketten op witte bolletjes om ze vervolgens met mosterd te overgieten.

Wat zou u uw leidinggevenden adviseren? De medewerker er direct op aanspreken? Dat werkt meestal niet. Medewerkers voelen dan meestal weerstand opborrelen, waardoor de kans op een gewenste gedragsverandering wordt verkleind. Oprechte belangstelling is effectiever. Een zinnetje als ‘Hoe gaat het met je?’ doet vaak wonderen. Zolang het maar gemeend is.

Timing is eveneens van belang

Het is gezellig om een collega in de bedrijfskantine te vragen naar zijn welbevinden, maar het is minder gepast om er meteen een heel gesprek aan vast te knopen. Dat kan beter tijdens een functioneringsgesprek of in een werksetting. Dan is het logisch om een medewerker te vragen naar de dingen die hem bezighouden, of hij zich fit voelt, veerkrachtig en of het bedrijf iets voor hem kan betekenen.

Praten over energie en veerkracht is minder bedreigend dan praten over gezondheidsrisico’s en overgewicht. Energie en veerkracht zijn thema’s die zich goed lenen voor verdere verdieping, zonder dat het voor medewerkers bedreigend voelt.

Vragen die de leidinggevende kan stellen

• Wat zijn de knelpunten?
• Is werk de oorzaak?
• Doe je wat je wilt doen?
• Zit je lekker in je vel?
• Wat zou je willen veranderen?
• Wat zou je willen bereiken?

Probeer tijdens de gesprekken figuurlijk naast de medewerker te staan. Wees geïnteresseerd en stel de juiste vragen. Sta open voor andere denkbeelden. Luister. Zoek naar de intrinsieke motivatie van de medewerker. Stap niet in de valkuil door oplossingen aan te dragen.

Wanneer de intenties oprecht zijn, zal zich een gelijkwaardig gesprek ontwikkelen. De oplossing komt dan vaak vanuit de medewerker zelf. Zijn probleem of veranderwens houdt hem namelijk ook bezig. Het is soms zelfs een opluchting dat hij er met iemand op zijn werk over kan praten. Hij zal zijn leidinggevende misschien wel toevertrouwen dat hij zich al geruime tijd niet fit voelt, dat hij een manier zoekt om gezonder te worden, zodat hij bijvoorbeeld over een jaar weer een balletje kan trappen met zijn kleinkind.

In zo’n geval kan het bedrijf samen met de medewerker onderzoeken wat nodig is om het doel te bereiken en is er sprake van een win-win-situatie.

Overigens heb ik nu overgewicht als voorbeeld genomen. Maar leefstijl behelst veel meer dan gewicht, gezond eten en bewegen. Ook kwesties als werk-privébalans en stress en onrust zijn veelvoorkomende gespreksonderwerpen.

Ontspannen over leefstijl praten? Bekijk de 5 voorwaarden